Žarftu sterkar verkjatöflur? Hvernig vęri aš prófa hugleišslupśšann?
31.8.2015 | 14:29
Verkur ķ hįlsi, vöšvabólga og spennuhausverkur eru afar algeng vandmįl, sérstaklega mešal okkar stressušu Vesturlandabśa. Nś merkja nokkrir sérfręšingar ķ heilbrigšisvķsindum aš ķ hugleišslu sé lķklega aš finna lausn į vandanum.
Flestir hafa einhvern tķmann glķmt viš vöšvabólgu og stķfni ķ hįlsi, spennu, hausverk og verki sem erfitt getur reynst aš losna undan. Stundum eru verkirnir višvarandi en stundum koma žeir og fara. Verkjatöflur hafa oft reynst illskįsta skammtķmalausnin gegn žessu óžolandi įstandi. Hitt er svo annaš mįl aš lķklegt er aš langtķmalausn į vandamįlinu gęti legiš į hugleišslupśšanum.
Vķsindarannsókn sem birt var fyrr į žessu įri ķ žvķ merka riti The Journal of Pain komst einmitt aš žvķ aš stęrsta hluta lausnarinnar vęri aš finna ķ hugleišslu. Meš reglulegri hugleišslu vęri hęgt aš koma ķ veg fyrir sķendurtekna eša krónķska verki į žessu svęši. Vķsindamennirnir komust aš žvķ aš mikill meirihluti žįtttakenda ķ rannsókninni sem žeir framkvęmdu - žįtttakendur sem sannarlega žjįšust - fundu umtalsveršan mun į sér. Og ekki bara į verkjum ķ hįlsi heldur lķka tengdum verkjum (hausverk, vöšvabólgu) eftir ašeins įtta vikna lotu jvoti hugleišslu. Jyoti er hefšbundin indversk hugleišslutękni sem felur ķ sér aš endurtaka möntrur og beina athyglinni ķ žrišja augaš.
Hvernig hugleišsla dregur śr verkjum?
Višvarandi verkir eru ę oftar tengdir viš streitu, og verkir ķ hįlsi viš streitu į hįu stigi, segir Andreas Michalsen, M.D., prófessor viš Charité hįskólann ķ Berlķn og einn af rannsakendum mįlsins.
Michaelsen getur sér žess til ķ tengslum viš rannsóknina aš allskyns tegundir af hugleišslu dugi til aš draga śr samskonar verkjum. En hvernig? Jyoti og nśtvitundarhugleišsla hafa nefnilega įhrif į žann hluta heilans sem gefur frį sér merki um verki og kemur žeim bošum įfram eftir žar til geršum taugabrautum. Hugleišsla leysi upp žetta ferli.
Žaš kom okkur į óvart hversu mikil įhrif hugleišslan hefur į verkina, en viš sįum ekki meš hvaša hętti, segir Michaelson og bętir viš: Mergur mįlsins er hugmyndin um žjįninguna sem afleišingu verkja. Śr žvķ dregur meš iškun jyoti hugleišslu en ekki endilega rót vekjanna.
Aš breyta upplifun į verkjum?
Ég hef séš nśtvitundar hugleišslu gagnast viš allskonar sįlfręšilegum og lķkamlegum verkjum, segir Sharon Salzberg höfundur bókarinnar Lovingkindness and Real Happiness at Work. Salzberg segir aš fyrir žaš fyrsta žurfi aš greina lķkamlega verki frį hugręnum žjįningum, sem hanga į hugmyndum eins og Žetta mun aldrei breytast. Enginn annar žjįist eins og ég, Ég er ein/n ķ heiminum, Žetta er allt mér aš kenna. Nśvitundar hugleišslutękni kenni fólki aš vinda ofan af vafningi neikvęšra hugsanna og sleppa žeim frį sér. Um leiš kenni nśvitundaugleišsla ašferš til aš leysa upp verki ķ staš žess aš um sé aš ręša višvarandi įstand sem tekur yfir hluta lķkamans.
Hvernig er best aš nota hugleišslu til aš slį į verki?
Marie Chapman sem er sįlfręšingur meš įherslu į nśvitundarfręšin, segir hugleišslu geta dregiš hvort sem er śr žrįlįtum lķkamlegum og hugręnum verkjum, allt frį höfšušverk til vöšvabólgu og frį mķgreniverkjum til fyrirstķšaspennu. Ef til vill sé ekki hęgt aš komast aš rótinni en žaš megi sannarlega draga śr žjįningunni. Chapman męlir meš žessarri ašferš:
Taktu eftir verkjunum
Notašu hugann til aš finna verkinn, hvernig er tilfinningin og hvernig bregst lķkaminn viš verknum?
Vertu višstödd/staddur
Hvettu sjįlfa žig til aš vera hér og nś. Byrjašu į žvķ aš einbeita žér aš önduninni. Žś getur żmist andaš djśpt nišur ķ maga eša beint atyglinni aš inn- og śtöndun. Finndu hvernig lķkaminn žinn tengist jöršinni og fęršu svo athyglina upp eftir lķkamanum, į hvern lķkamspart fyrir sig.
Faršu alla leiš
Skoašu verkina, eins og žś sért aš upplifa žį ķ fyrsta sinn. Settu alla žķna athygli ķ verkina eins og žeir koma fyrir į žeirri stundu. Žarna skiptir nśiš mestu mįli. Žvķ meira sem žś veršur forvitin um tilfinninguna, žvķ minni įhyggjur hefur žś af verkjunum. Ž.e. žetta virkar nefnilega žannig aš žvķ minni įhyggjur sem žś hefur af hvaš ef žvķ minni veršur žjįningin.
Ęfšu žig reglulega
Hvaša form af hugleišslu sem žś velur er mikilvęgt aš iška reglulega. Meš tķš og tķma kemstu ķ ęfingu meš aš draga śr verkjunum. Žetta virkar nefnilega.
Heimildir:
The Journal of Pain: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1526590014009961
Sjį lķka greinina Hugleišsla frį A-Ö um žęr fjölmörgu tegundir af hugleišslu sem til eru.
Ljósmyndirnar eru fengnar aš lįni af: www.huggermugger.com